Chiều ngày 24/11, tại Khu bảo tồn Làng Nhà sàn Dân tộc Sinh thái Thái Hải, thành phố Thái Nguyên, lễ Tết cơm mới của người Tày đã được tổ chức một cách trang trọng và đầy màu sắc văn hóa. Tham dự lễ có đại diện lãnh đạo Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, Hội Du lịch Tỉnh Thái Nguyên, một số nhà nghiên cứu văn hóa dân gian và các nghệ nhân dân gian của khu vực… cùng đông đảo du khách. Đặc biệt, 30 sinh viên Lào và nhiều sinh viên ngành Công tác xã hội và Du lịch của Trường Đại học Khoa học (TNUS) – Đại học Thái Nguyên đã được mời tới tham dự lễ hội để trao đổi văn hóa, bởi lẽ ngôn ngữ và văn hóa của dân tộc Tày và một số dân tộc Lào có nhiều nét tương tự do cùng thuộc ngữ hệ Tày-Thái.

Đây là buổi lễ quan trọng trong đời sống sinh hoạt và tâm linh của cộng đồng người Tày. Hằng năm, vào tháng 9, tháng 10 âm lịch, sau khi kết thúc mùa thu hoạch lúa, các gia đình sẽ sửa soạn những mâm cơm đủ màu sắc và các loại bánh thơm ngon nhất làm từ những loại nông sản mới thu hoạch, dâng lên trời đất, tổ tiên để cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, con cháu mạnh khỏe và bày tỏ sự tôn kính lên ông bà tổ tiên đã khuất. Lễ cơm mới là dịp người Tày tỏ lòng biết ơn đất mẹ, các công cụ sản xuất và những cây lúa, cây ngô đã tạo ra đời sống yên ấm cho họ.

Trải nghiệm, tìm hiểu các nét đẹp văn hóa của người Việt Nam là cơ hội giao tiếp và học hỏi tốt đối với lưu học sinh. Tết Cơm mới của người Tày diễn ra với hai phần: phần lễ thiêng liêng, thành kính và phần hội hấp dẫn, gần gũi. Các sinh viên Lào của TNUS đã thích thú quan sát và ghi chép lại những nghi thức đẹp mắt và trang trọng của buổi lễ mừng cơm mới. Đây là những tư liệu quý và sống động để nghiên cứu và so sánh văn hóa dân gian của Việt Nam và Lào cho sinh viên Lào đang theo học ngành Văn học ứng dụng và ngành Việt Nam học (chương trình Tiếng Việt & Văn hóa Việt Nam) tại Khoa Ngôn ngữ & Văn hóa, TNUS. Sau buổi lễ, sinh viên Lào được mời tham dự bữa tiệc độc đáo với những món ăn độc đáo và thơm ngon đã được chuẩn bị cho lễ cơm mới. Sau bữa tiệc, tất cả người dân và du khách Việt Nam, Lào đã vui vẻ tham gia phần hội với chủ đề Hội làng vui ngày mùa. Các tiết mục giao lưu văn hóa bao gồm các điệu hát Then cổ, múa Then, quan họ, và hai tiết mục múa Sieng Khen và Lăm Vông mang đậm bản sắc văn hóa Lào do lưu học sinh trình diễn.

Tết cơm mới là hoạt động thường niên của cộng đồng người Tày đang sinh sống tại bản Thái Hải, Thái Nguyên. Phong tục này luôn được giữ gìn để phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc Tày, góp phần quảng bá, thu hút khách du lịch và cũng là hoạt động thiết thực kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23/11. Tham dự lễ mừng cơm mới là một trong chuỗi hoạt động ngoại khóa thiết thực và hữu ích của TNUS nhằm tăng cường kiến thức văn hóa và kĩ năng tiếng Việt, kĩ năng nghiên cứu cho sinh viên quốc tế.

Linh Huệ - Diệu Linh - Phongsavanh